Geschreven door Toen Joop ‘The Last Ship’ via zijn Twitter en Facebook account introduceerde heb ik de musical op Youtube gevonden en heel vaak bekeken. Sinds dien vraag ik mij af wat hij zo geweldig vond aan dat verhaal. Was het vanwege overeenkomsten in zijn eigen tijdlijn en had hij wellicht zelf plannen voor deze prachtige musical? Je moet soms aan iets groots willen gaan bouwen om iets te bereiken.
Misschien wilde Joop de musical laten vertalen en introduceren in zijn eigen omgeving, waar het verhaal zo fantastisch past. ‘The last ship’ is een verhaal over de jeugd van Sting, waarin hij opgroeide in een stad aan de Engelse kust, en waar alles werd gedomineerd door een enorme scheepswerf.
In een TED talk verteld Sting hoe hij in een bepaalde periode van zijn carrière last krijgt van een writers block, die jaren heeft geduurd. Hij vond in die tijd zijn weg terug toen hij zich ging focussen op de verhalen van de mensen die in zijn jeugd op de scheepswerf werkten.
Van deze verhalen werd bijna tien jaar geleden een prachtige musical ontwikkeld, met een verhaallijn waarin verschillende personen op en rond de werf een hoofdrol spelen. In het verhaal van de musical maak je kennis met al die personen; een zoon met grote dromen en zijn zieke vader. Twee mannen – jong en oud, die verliefd zijn op dezelfde vrouw. Een dominee die een schip wil bouwen om de scheepswerf te redden, maar zelf de strijd verliest. Maar ook de koningin van Engeland, en uiteraard Sting zelf die als kleine jongen door de straten liep. Ze spelen allemaal een belangrijke rol in deze prachtige musical.
De tijdlijn van de musical komt op veel momenten overeen met de tijdlijn van verschillende personen in het heden. Ik heb vaak geprobeerd overeenkomsten te vinden. Het waarom is voor mij duidelijk. Het verhaal van ‘The Last Ship’ is een levensverhaal vertaald in top theater, met prachtige muziek en een tijdlijn waarin heel veel mensen zich kunnen vinden en van kunnen genieten. Dat is iets wat Joop prachtig vond en heel graag met iedereen wilde delen.
Oerol is door de jaren heen ook steeds populairder geworden en groter geworden. Maar het festival heeft ook moeilijke tijden gekend. Zorgen om locaties, mensen en geld, net als op de scheepswerf. Je zou Oerol kunnen vergelijken met een schip, wat elk jaar weer opnieuw opgebouwd moest worden, totdat het tien dagen los barst in Juni. Festival na festival, schip na schip.
De schaduwen van de tenten, de festiviteiten en de objecten vielen over de eilanders en de dorpen heen als schepen die de omgeving beheersten en heel soms verduisterend werkten. Dat werd ook niet door iedereen gewaardeerd, maar je kon dat ‘enorme schip genaamd Oerol’ niet ontlopen. Tien dagen lang, in plaats van een jaar, zaten de eilanders vast aan het festival. Velen konden er hun geld mee verdienen, maar dat was niet voor iedereen weggelegd.
In de musical komt een vader in conflict met zijn zoon omdat die groot droomt van een toekomst ver weg van de werf ligt. Joop droomde ook groot, van een groter schip, weg van het eiland, maar niet weg van de Wadden. De kiel voor ‘Sense of Place’ was gelegd.
Bijna tien jaar geleden, voordat de musical voor het eerst op een podium werd gespeeld heeft Sting samen met een groep muzikale artiesten een speciale voorstelling gegeven. Sting verteld over het verhaal achter de musical en zingt samen met de artiesten een selectie uit de liederen van de musical.
De musical is een afspiegeling van personen die Sting uit zijn jeugd wist ter herinneren en die heeft hij zo mooi weten vast te leggen in zijn liederen en de verhalen. Mensen die zich, nu nog steeds, onder ons bevinden, zoals Billy Connolly die een vriend is van Sting en hem heeft verteld over de tijd dat hij in zijn jonge jaren op een scheepswerf heeft gewerkt.
Het is de dankbaarheid die Sting noemt aan het einde van dit concert wat zo mooi op het leven van Joop zelf terug kijkt. Hij was altijd heel dankbaar voor iedereen die met hem aan zijn schepen hebben gebouwd, en dat het elk jaar weer opnieuw is gelukt, om die schepen te water te laten in Juni. Een moment waarbij velen naar het eiland kwamen en waarbij hij zelf dan vaak vanuit de zijlijn mee keek en genoot.
De 36e editie van het Oerol Festival vond plaats in 2017, van 9 tot 18 juni. Op 10 juni, de eerste zaterdag, werd Joop Mulder symbolisch ‘van Terschelling geblazen’ door driehonderdvijftig Friese blazers, onder muzikale leiding van Jos Zandvliet, die dertig jaar lang voor de Dogtroep werkte. Staand op het bovendek van de M.S. Friesland verliet hij Terschelling richting Harlingen waarmee hij afscheid nam van zijn schip Oerol. Hij was zes jaar daarvoor al begonnen om aan dat nieuwe schip te bouwen met de naam ‘Sense of Place’, een prachtig project waarmee hij samen met artiesten het gehele Waddengebied onder de aandacht wilde brengen met bijzondere projecten langs de kustlijnen. Joop zijn droom was enorm gegroeid.
10 Januari 2021 stond de wereld even stil. We ontvingen het bericht dat in Leeuwarden Joop waarschijnlijk aan een hartstilstand was overleden. Na een korte reis op zijn laatste schip heeft zijn familie in besloten kring afscheid van hem genomen.
Ik moet nog vaak aan Joop denken en de momenten dat hij de aandacht schonk aan de musical van ‘The last ship’. Je mag er alles van vinden, maar het zijn mijn herinneringen aan een hele bijzondere en bevlogen man, die volgens mij heel vaak droomde van een groot schip bouwen, waarbij hij keer op keer weer heel veel mensen heeft geënthousiasmeerd en betrokken. Samen een nieuw schip bouwen om het te water te laten om daarmee samen naar zijn eiland te varen.
Het is zo jammer dat Joop niet meer tijd heeft gekregen om aan zijn schepen te bouwen. Maar een ding is zeker: de basis is gelegd en hij heeft heel veel mensen geïnspireerd om verder te blijven bouwen aan zijn prachtige schepen. Dat is zijn nalatenschap.
“Als je niet bang wordt van je dromen zijn ze niet groot genoeg” – Joop Mulder
Van het concert is een registratie video te koop en zijn ook verschillende CD’s van uitgebracht:
The Last Ship – Original Broadway Cast Recording op Spotify
Bovenstaande foto’s van het afscheid van Joop tijdens Oerol in 2010 zijn gemaakt door: Annelies de Nooijer en Gert Kracht